Batı Cephesinde Yeni Bir Şey Yok…
ERICH MARIA REMARQUE
Remarque’ın bu romanı günlerdir
elimde… Dönüp dönüp birçok yerini tekrar tekrar okuyorum… Batı Cephesinde Yeni
Bir Şey Yok ( Im Westen nichts Neues) ilk kez Almanya'da 1929’da yayımlanmış ve
o yıl 26 dile tercüme edilerek büyük bir şöhrete kavuşmuş. Günümüze kadar da 50
dile tercüme edilmiş ve yaklaşık 20 milyon satmış. 1930 yılında Lewis Milestone,
romanı aynı adla sinemaya uyarlamış. Nazi dönemi Almanya’sında 1933 yılında
gerçekleşen "Kitap yakılması" eylemlerinde bu roman da yakılmış.
Romanla ilgili yazılacak,
söylenecek çok şey var aslında. Ama ben bunu yapmak yerine romandan muhteşem
bir bölümü paylaşmak istiyorum sizlerle… Dünyanın dört bir yanında kan gövdeyi
götürürken ve hala birileri savaş çığırtkanlığı yapmaya devam ederken Remarque’ın
satırları savaşın manasızlığını şahane bir biçimde ortaya koyuyor çünkü…
Cephede Alman askerleri kendi
aralarında tartışmaktadırlar;
“Tjaden yine gözüküyor. Hâlâ
heyecanlı. Bir savaşın nasıl patlak verdiğini öğrenmek isteyerek
konuşmalarımıza katılıyor. Albert, oldukça üst perdeden , “Çoğu böyle olur.” Diye
yanıtı konduruyor. “Bir ülke ötekini ağır surette tahkir eder.” Ama Tjaden
vurdumduymaz görünüyor.
“Bir ülke mi? Ne demek istediğini
anlamadım. Almanya’daki bir dağ, Fransa’daki bir dağı nasıl tahkir edecekmiş!
Ya da bir ırmak, bir orman ya da bir buğday tarlası bu işi nasıl yapabilir?”
Kropp, “Bu derece budala mısın,
yoksa mahsus mu yapıyorsun? Diye homurdanıyor. “Elbette ki bunu demek
istemedim. Bir millet ötekini tahkir ederse…”
Tjaden, “Şu halde burada benim
işim yok. “ karşılığını bastırıyor. “Ben hiçbir surette tahkire uğramış
değilim.
……….
Müler, “Yahu bundan murat bütün
millet, yani devlet demek istiyorum. “ diyor.
Tjaden, “Devlet, devlet,” diye
kurnaz kurnaz parmaklarını şaklatıyor. “Sizin devlet dediğiniz şey jandarma,
polis ve vergi. Senin bununla bir işin varsa, benden paso.”
Kat, “Orası öyle,” diyor.”Kırk
yılda bir doğru laf ettin. Devlet, ülke ve Tjaden arasında gerçekten de fark
vardır.”
Kropp, “İyi ama bu ikisini
birbirinden ayıramayız ki,” diye fikir yürütüyor. “Devletsiz bir ülke hiçbir
yerde yoktur.
“Doğru. Ama bir düşünsene! Hemen
hepimiz de sıradan kişileriz. Fransa’da insanların çoğunluğu da yine işçiler, zanaatkârlar
ve küçük memurlar. Şu halde bir Fransız demircisi veya kunduracısı bizlere
neden saldırsın? Hayır, hayır. Bunları yapan hep hükümetler. Ben buraya gelene
kadar hiçbir Fransız görmüş değilim. Fransızların çoğu da bizimle aynı durumdalar.
Bize ne kadar ise onlara da o kadar soruldu.
Tjaden, “Şu halde neden savaş var
yeryüzünde? Diye soruyor. Kat omuzlarını
kısıyor: “Savaştan yararlanacak kimseler olmalı!”
Tjaden sırıtıyor; “Ama ben onlardan değilim.”
“Sen de değilsin, buradakilerin
hiçbirisi de değil.”
…
Batı Cephesinde Yeni Bir Şey Yok…
ERICH MARIA REMARQUE
Çeviren: Burhan Arpad
Everest Yayınları
Mayıs 2012
( Sayfa: 150-151)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder